Trong cuộc đời làm quan ngắn ngủi của mình, Tiến sỹ Trương Quang Trạch đã để lại nhiều tiếng thơm trong dân chúng cũng như chốn quan trường, làm rạng danh cho dòng họ và xã Đông Lỗ xưa. Sau khi ông mất một thời gian, xét thấy công lao to lớn đối với dân, với nước của Tiến sỹ Trương Quang Trạch, nhà vua ban sắc phong thần, nhân dân lập đền thờ ông gọi là miếu làng Thượng và được dòng họ Trương Quang lập bàn thời bên cạnh bàn thờ tổ. Thời phong kiến, hàng năm, làng Thượng lấy ngày 15/6 âm lịch là ngày lễ hội của làng để rước sắc phong của ông từ nhà người phụng sắc đến miếu làng Thượng. Lễ rước cử hành hết sức uy nghi, hòm sắc được đặt trên 2 đòn rồng tám người khiêng, đi xung quanh là tám cây lọng, dọc đường đi có trống dong, cờ mở, mọi người lo ăn vận quần áo đẹp để rước sắc. Kinh phí tế quan Nghè được dân làng hiến ruộng đất ở xứ Đồng Quan, Mộ Đá Tiên, Cồn Nhòi làm ruộng công điền lấy hoa lợi. Di tích nhà thờ Trương Quang Trạch được khởi dựng vào năm 1678 (sau một năm kể từ ngày ông mất) dưới triều vua Lê Huyền Tông, có tên là miếu làng Thượng. Trải qua hai cuộc kháng chiến chống pháp và chống Mỹ, kết hợp với thời gian và sự thiếu ý thức của con người, di tích đã bị xuống cấp và biến thành phế tích. Nhờ sự đóng góp của con cháu trong dòng họ và các nhà hảo tâm, nhà thờ Trương Quang Trạch được xây dựng lại vào năm Quý Mùi (2003) trong khuôn viên nhà thờ họ Trương Quang. Hàng năm, con cháu dòng họ Trương Quang tổ chức tế quan Nghè vào ngày 23/6 âm lịch. Quỹ khuyến học dòng họ cũng được xây dựng từ năm 2003 (nay đổi thành quỹ học bổng Tiến sỹ Trương Quang Trạch) nhằm khen thưởng, động viên con cháu có thành tích xuất sắc trong học tập.
Nhằm gìn giữ và phát huy di sản văn hoá này, trên cơ sở các văn bản đề nghị của địa phương và cơ quan chức năng, ngày 22/6/2010, UBND tỉnh đã ra quyết định công nhận Nhà thờ Tiến sỹ Trương Quang Trạch là di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh. Việc bảo vệ, giữ gìn di tích nhà thờ Trương Quang Trạch - vị danh nhân có công trong lịch sử dân tộc có giá trị lịch sử rất lớn. Di tích này được gìn giữ là chứng cứ lịch sử quan trọng để góp phần giáo dục truyền thống hiếu học, tinh thần yêu nước, yêu đồng bào đối với thế hệ trẻ. Qua đó, khích lệ lòng tự hào dân tộc và gìn giữ cội nguồn bản sắc văn hoá, động viên các thế hệ đem hết sức mình cống hiến xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.
Theo Nguyễn Văn Lý
Nguồn tin: baohatinh.vn
Ý kiến bạn đọc